توصیف حکومت مهدوی یکی از مهمترین مباحث مهدویت است چرا که اگر ما قرار است منتظر امری باشیم اول باید بدانیم منتظر چه چیزی هستیم تا در مرحله بعد صبر بر فرا رسیدن زمانش کنیم و انتظار هم بزرگترین وظیفه ما در ایام غیبت است همانطور که امام جواد علیه السلام فرمودند:
أَفْضَلُ أَعْمَالِ شِيعَتِنَا انْتِظَارُ الْفَرَجِ[1]
با فضیلت ترین کار شیعیان ما انتظار روز رهایی و فرج است.
پس انتظار فرج محقق نمی شود جز با شناخت حکومت مهدوی و هر چه شناخت ما نسبت به این امر بیشتر شود بر اشتیاقمان برای ظهور افزوده خواهد شد و در انتظارش استقامت بیشتری خواهیم کرد.
با توجه به اهمیت این مطلب در آیات و روایات ما به اهداف و خصوصیت های حکومت مهدوی بسیار پرداخته شده است.
به عنوان نمونه در جلد 52 کتاب بحار الانوار بابی به عنوان "باب سیره و اخلاقه و خصائص زمانه" وجود دارد که مرحوم علامه مجلسی در حدود 80 صحفه از کتاب را به آن اختصاص داده و روایت مربوط به فضای حکومت حضرت سلام الله علیه را در آن جمع آوری کرده است و محققین در کتب و مقالات هم مستقلا به آن پرداخته اند.
لکن باید بدانیم که فهم ما از دولت مهدوی هیچگاه نمی تواند فهم کامل و تمامی با آگاهی به جمیع ابعاد آن باشد چرا که ما پرورش یافتگان عصر غیبت چنان دور از امام افتاده ایم که تصور چنین عصر درخشانی هم برای ما ممکن نیست
همانطور که در روایت شریفی از امام باقر علیه السلام این معنی آماده است که شما امکان توصیف درست دولت مهدی سلام الله علیه را نخواهید داشت تا آن را ببینید و در آن زندگی کنید[2] که این خود نشان دهنده آن است که این دولت در بین دولت های گذشته مثل و مانندی ندارد تا بتواند به وسیله آن شناخته شود.
عملکرد ما در این گفتار
اما در این گفتار سعی ما بر این است که با تقسیم بندی زوایای مختلف حکومت ،سعی بر شناخت بهتری از آن داشته باشیم.در یک تقسیم کلان میتوان توصیفات حکومت مهدوی را به سه دسته تقسیم بندی کرد:
توصیف اهداف و آرمان های حکومت مهدوی
در این مقام سعی بر بیان هدف قیام حضرت حجت سلام الله علیه است تا با شناخت صحیح آن هم بدانیم که منتظر چیستیم و هم بتوانیم مشکلات و شبهات عصر غیبت را با شوق دیدار آن زمانه پشت سر بگذاریم.
برای شناخت اهداف قیام مهدوی به مقاله های زیر مراجعه کنید:
توصیف عملکرد حضرت حجت سلام الله علیه
شناخت دقیق نحوه عملکرد حضرت در هنگام ظهورشان بسیار کمک حال ما خواهد بود برای شناخت شخصیت امام سلام الله علیه و دولت عدل ایشان تا بتوانیم در آن مقداری که امر بر الگو برداری شده ایم (چرا که بعضی از عملکرد های حضرت سلام الله علیه خاص ایشان هست[1]) از امام خود تبعیت کنیم.
برای شناخت عملکرد امام سلام الله علیه در عصر ظهور به مقالات زیر مراجعه کنید:
[1] به عنوان مثال رجوع شود به : بصائر الدرجات /ج1/ص 258 باب في الأئمة من آل محمد ع أنهم إذا ظهروا و حكموا بحكومة آل داود ع
توصیف اتفاقات بعد از ظهور
شاید بتوان یکی از مهمترین فلسفه های بیان اتفاقات بعد از ظهور را آمادگی شیعیان برای آن شرایط دانست تا در آزمایش های آن زمانه سر بلند باشند چرا که قطعا حضور در شرایطی با شناخت قبلی از اتفاقات در حال وقوع بسیار کمک حال خواهد بود تا انسان بتواند مسیر صحیح را از غلط تشخیص بدهد.
می توانید برای شناخت اتفاقات بعد از ظهور به مقالات زیر مراجعه کنید:
بخش مهمّى از پيشگويىهاى امامان (عليهم السلام)، براى آمادهسازى جهت رويارويى با پيشامدهاى سخت روزگار غيبت است و بخش مهمّى از تمهيدات، به اين دلیل بوده كه شيعه در دوران غيبت، گمراه نشود و امامت را از ياد نبرد.
امام صادق علیه السلام میفرمایند: إنَّ وَجهَ الحِكمَةِ فى ذلِكَ لا يَنكَشِفُ إلّابَعدَ ظُهورِهِ، كَما لا يَنكَشِفُ وَجهُ الحِكمَةِ لِما أتاهُ الخِضرُ عليه السلام مِن خَرقِ السَّفينَةِ، وَ قَتلِ الغُلامِ، وَ إقامَةِ الجِدارِ لِموسى عليه السلام إلّا وَقتَ افتِراقِهِما.
حكمت اين كار، جز پس از ظهورش، آشكار نمىشود، همان گونه كه حكمت سوراخ كردن كشتى و كشتن جوان و بنا كردن ديوار از سوى خضر عليه السلام براى موسى، تا هنگام جدايىشان، آشكار نشد.
مسجد جمکران در اطراف شهر قم و در فاصله 8 کیلومتری از حرم مظهر حضرت معصومه سلام الله علیها و6 کیلومتری از شهر قم واقع شده است. و نام گذاری این مسجد به جمکران به این دلیل است که این مسجد در نزدیکی روستا جمکران، از روستا های شهر قم، واقع شده است.
یکی از مشهور ترین مکان هایی که به حضرت صاحب الزمان عجل الله فرجه منسوب شده است، مسجد سهله است که در این مقاله به توضیحی اجمالی و مختصر از این مسجد و روایاتی که درباره آن از اهل بیت علیهم السلام نقل شده است میپردازیم.
داستان ولادت امام زمان (عج) یکی از روایات مهم و شگفتانگیز در شیعه است که به طور مفصل توسط مورخان و علما نقل شده است. بر اساس این روایات، ولادت حضرت مهدی (عج) در نیمه شعبان سال 255 هجری قمری در سامرا اتفاق افتاد.
داستان ازدواج حضرت نرجس خاتون با امام حسن عسکری (ع) یکی از روایات مهم شیعه است. نرجس خاتون، شاهزادهای رومی بود که به اسارت مسلمانان درآمد و در نهایت به دست امام هادی (ع) خریداری شد. پس از اسلام آوردن، با امام حسن عسکری (ع) ازدواج کرد و مادر امام زمان (عج) شد. این روایت نشان میدهد که چگونه خداوند برای حفظ نسل امامت و ظهور منجی عالم، برنامهریزی دقیقی داشته است. روایت ازدواج نرجس خاتون، حاوی نکات آموزندهای درباره ایمان، صبر، و اهمیت ولایت اهل بیت (ع) است.
آیه 148 سوره بقره به ما میآموزد که در زمان سختیها و فتنهها، باید به سمت اهل بیت (ع) و امام زمان (عج) متمایل شویم و با انجام کارهای خیر، خود را برای ظهور آماده کنیم. این آیه همچنین به ما یادآوری میکند که خداوند بر همه چیز مسلط است و در نهایت، مؤمنان پیروز خواهند بود.