امام در مذهب شیعه ، برخلاف دیگر مذاهب موجود در اسلام ، از جانب خود پیغمبر(صلی الله علیه وآله) در زمان ایشان مشخص شده و حتی به اسامی تک تک آنها و نسبت دقیق آنها با پیغمبر تصریح شده است.
این مساله علاوه بر اعجازی که دارد علیرغم فراز و نشیب های موجود در زمان های مختلف و پر فراز و نشیب امامت ، تکلیف را برای مردم و همگان روشن می کند.
اما با وجود این مساله ، می توان گفت امامتِ هر امامی از امامان با یک نوع از انواع امتحان های الهی روبرو بوده است. به طور مثال ، یکی از امتحان های موجود در امامت امام هشتم(علیه السلام) ، تولد دیر هنگام امام جواد (علیه السلام) است که البته بعد از گذران مدتی ، برای همگان روشن شد که ایشان تنها فرزند امام است و البته حقیقتا شایستگی امامت را دارد.
یکی از امتحان های دوران امامت امام دوازدهم که به نوعی ، از سخت ترین دوران ها برای شیعیان بوده و هست ، مساله ی غیبت ایشان است.
اتفاقی که شاید به سبب زندانی شدن امامان گذشته برای شیعه ، به نوعی تجربه شده بود اما با این وجود ، تصور انقطاع کلی از امام و همین طور، کنار آمدن با این قضیه بسیار مشکل می نمود.
قبل از هرچیزی باید برای ما روشن شود؛ چرا خداوند راهنمای خود را از چشمان ظاهری مردم پنهان کرده؟
بعد از آن باید بدانیم امامی که غائب است؛ چه فایده هایی برای شیعیان و جهانیان خواهد داشت؟
بعد از روشنگری در مورد این موارد به 2 برهه از غیبت که صغری و کبری باشد می پردازیم.
برای مطالعه بیشتر در مورد غیبت و فایده امام غائب مقالات زیر را مطالعه نمایید:
امام صادق علیه السلام میفرمایند: إنَّ وَجهَ الحِكمَةِ فى ذلِكَ لا يَنكَشِفُ إلّابَعدَ ظُهورِهِ، كَما لا يَنكَشِفُ وَجهُ الحِكمَةِ لِما أتاهُ الخِضرُ عليه السلام مِن خَرقِ السَّفينَةِ، وَ قَتلِ الغُلامِ، وَ إقامَةِ الجِدارِ لِموسى عليه السلام إلّا وَقتَ افتِراقِهِما.
حكمت اين كار، جز پس از ظهورش، آشكار نمى‌شود، همان گونه كه حكمت سوراخ كردن كشتى و كشتن جوان و بنا كردن ديوار از سوى خضر عليه السلام براى موسى، تا هنگام جدايى‌شان، آشكار نشد.
صغری در عربی به معنای کوتاه و کوچک می باشد.
دوران غیبت صغری زمانی است که شیعه امام خود را نمی بیند اما با افرادی ارتباط دارد که آنها مستقیما از جانب امام تعیین شده اند و با عنوان نواب خاص ، شناخته می شوند ؛ مسائل مردم را با دستورمستقیم امام ، رسیدگی می کنند.
از این جهت که دوران ارتباط با نواب اربعه نسبت به زمان بعد از آن بسیار کوتاه تر است؛ به این برهه از زمان غیبت صغری می گویند.
در این دوران ، ارتباط امام با مردم به نوعی محسوس است ؛ اما با رسیدن نامه ای از جانب امام و اخبار به نزدیک شدن زمان وفات آخرین نائب معین شده (یعنی نائب چهارم) وهمچنین به اتمام رسیدن دوران تعیین نائب ، این زمانه پایان می یابد.
برای مطالعه بیشتر در مورد غیبت صغری و نائبان خاص مقالات زیر را مطالعه نمایید:
بعد از زمان غیبت صغری، دوران دیگری است که ارتباط ظاهری امام با مردم به صورت کلی قطع می شود. به این دوران غیبت کبری می گویند.
دیگر از وجود نائبی خاص و تعیین شده از جانب اوهم خبری در میان نیست ، شرایطی بسیار بغرنج را برای شیعه به تصویر می کشد که اضطراب و دلهره ی آنها در ابتدای این دوره در تاریخ و روایات مشهود است.
اما رهنمود های دقیق امام عصر و ائمه ی قبل از ایشان ( علیهم السلام) ، شیعه را از تحیر و سردرگمی بدر آورد.
آگاهی از ظرائف موجود در عصر غیبت صغری مثل شناخت نواب خاص ، خصوصیاتشان و کیفیت اعتماد مردم به ایشان ، همچنین وظائف مردم در زمانه ی غیبت کبری ، خصوصیات و فضائل شیعیان این عصر و روایات اخبار دهنده از وقوع اتفاقات در این زمان ، برای ما که در این عصر زندگی می کنیم ضروری است.
برای مطالعه بیشتر در مورد غیبت کبری مقالات زیر را مطالعه کنید:
امام صادق علیه السلام میفرمایند: إنَّ وَجهَ الحِكمَةِ فى ذلِكَ لا يَنكَشِفُ إلّابَعدَ ظُهورِهِ، كَما لا يَنكَشِفُ وَجهُ الحِكمَةِ لِما أتاهُ الخِضرُ عليه السلام مِن خَرقِ السَّفينَةِ، وَ قَتلِ الغُلامِ، وَ إقامَةِ الجِدارِ لِموسى عليه السلام إلّا وَقتَ افتِراقِهِما.
حكمت اين كار، جز پس از ظهورش، آشكار نمى‌شود، همان گونه كه حكمت سوراخ كردن كشتى و كشتن جوان و بنا كردن ديوار از سوى خضر عليه السلام براى موسى، تا هنگام جدايى‌شان، آشكار نشد.
مسجد جمکران در اطراف شهر قم و در فاصله 8 کیلومتری از حرم مظهر حضرت معصومه سلام الله علیها و6 کیلومتری از شهر قم واقع شده است. و نام گذاری این مسجد به جمکران به این دلیل است که این مسجد در نزدیکی روستا جمکران، از روستا های شهر قم، واقع شده است.
یکی از مشهور ترین مکان هایی که به حضرت صاحب الزمان عجل الله فرجه منسوب شده است، مسجد سهله است که در این مقاله به توضیحی اجمالی و مختصر از این مسجد و روایاتی که درباره آن از اهل بیت علیهم السلام نقل شده است میپردازیم.
داستان ولادت امام زمان (عج) یکی از روایات مهم و شگفت‌انگیز در شیعه است که به طور مفصل توسط مورخان و علما نقل شده است. بر اساس این روایات، ولادت حضرت مهدی (عج) در نیمه شعبان سال 255 هجری قمری در سامرا اتفاق افتاد.
داستان ازدواج حضرت نرجس خاتون با امام حسن عسکری (ع) یکی از روایات مهم شیعه است. نرجس خاتون، شاهزاده‌ای رومی بود که به اسارت مسلمانان درآمد و در نهایت به دست امام هادی (ع) خریداری شد. پس از اسلام آوردن، با امام حسن عسکری (ع) ازدواج کرد و مادر امام زمان (عج) شد. این روایت نشان می‌دهد که چگونه خداوند برای حفظ نسل امامت و ظهور منجی عالم، برنامه‌ریزی دقیقی داشته است. روایت ازدواج نرجس خاتون، حاوی نکات آموزنده‌ای درباره ایمان، صبر، و اهمیت ولایت اهل بیت (ع) است.
آیه 148 سوره بقره به ما می‌آموزد که در زمان سختی‌ها و فتنه‌ها، باید به سمت اهل بیت (ع) و امام زمان (عج) متمایل شویم و با انجام کارهای خیر، خود را برای ظهور آماده کنیم. این آیه همچنین به ما یادآوری می‌کند که خداوند بر همه چیز مسلط است و در نهایت، مؤمنان پیروز خواهند بود.
آیه شریفه 148 سوره بقره، به ما می‌آموزد که هر فردی در زندگی خود هدفی دارد و به سمتی حرکت می‌کند. اما مهم‌ترین هدف، رسیدن به رضایت خداوند و کسب سعادت اخروی است. منتظران امام زمان (عج) نیز باید با انجام اعمال صالح و پرهیز از گناهان، خود را برای ظهور آن حضرت آماده کنند.
